Cách ngâm rượu đòng đòng lúa nếp
Rượu đòng đòng là loại rượu ngâm có lịch sử lâu đời, đặc biệt ở các tỉnh Bắc Bộ. Ví dụ như ở Kim Sơn – Ninh Bình. Tại đây, ngâm rượu đòng đòng là một trong những nghề truyền thống. Người dân thường sử dụng rượu ngâm từ đòng đòng trong lễ Tết hoặc các dịp trọng đại khác…. Hơn nữa, vì là loại rượu dân dã, được sử dụng phổ biến ở nhiều nơi nên cách chuẩn bị và ngâm rượu lòng cũng tương đối đơn giản. Cụ thể:
Chuẩn bị để ngâm rượu đòng đòng
Người muốn tiến hành ngâm rượu đòng đòng cần chuẩn bị ba phần chính là phần đòng đòng để ngâm rượu; phần rượu ngâm và phần chum, bình để ngâm rượu. Trong đó:
Đòng đòng
Đòng đòng ngâm rượu là đòng đòng còn non (bông đòng đòng phải được hái khi lúa đang thì con gái, chưa trổ bông). Nếu đòng đòng quá già thì sữa lúa sẽ đông thành hạt gạo. Khi ngâm rượu sẽ không có vị ngọt ngậy và mùi thơm đặc trưng của sữa lúa.
Nguồn gốc của cây lúa cũng cần được tuyển chọn kỹ lưỡng. Thông thường loại lúa được cấy để thu đòng đòng là các giống lúa nếp ngon như: nếp tám, nếp nương, nếp Séng Cù…. Những giống lúa này không chỉ cho hạt lúa nếp chất lượng cao mà đòng đòng cũng rất thơm ngọt, nhiều sữa.
Đặc biệt, hiện tình trạng sử dụng thuốc bảo vệ thực vật trở nên phổ biến ở hầu hết tất cả các địa phương trên cả nước. Thời kỳ lúa chuẩn bị trổ bông lại là thời điểm phun nhiều thuốc bảo vệ thực vật nhất. Vì vậy, người muốn dùng đòng đòng ngâm rượu cần chọn lựa kỹ lưỡng. Đòng đòng phải được hái ở những ruộng lúa an toàn hoặc ruộng lúa được cấy riêng để thu đòng đòng ngâm rượu.
Bởi nếu lỡ hái, mua phải đòng đòng khai thác từ những ruộng lúa mới phun thuốc thì chẳng khác nào bạn đang uống chất độc vào người. Những chất độc hại này có thể tích tụ ở gan, thận, gây xơ gan, suy thận. Thậm chí, gây ra tình trạng ngộ độc ngay sau khi sử dụng rượu.
Rượu ngâm
Rượu được chọn để ngâm rượu thường là rượu từ 38 – 40 độ rượu nếp cái hoa vàng men 36 vị thuốc bắc. Vì nhiều ý kiến cho rằng đây là nồng độ tốt nhất để chiết được các dưỡng chất quý giá trong đồ ngâm rượu
Bởi đòng đòng là nguyên liệu ngâm ít nước (không như các loại trái cây tươi). Rượu đòng đòng lại thường được ngâm trong thời gian dài nên chỉ cần rượu nếp từ 38 – 40 độ là có thể chiết xuất, phát huy tối đa công dụng của đòng đòng.
Tốt nhất là loại chung sành đã được nung ở nhiệt độ 1000 độ C. Bởi loại chum này thường không chứa hóa chất, không có thành phần gây ảnh hưởng đến hương vị rượu. Trong thành chum còn có các khe thở để andehit có thể thoát ra ngoài, giảm các tác dụng không mong muốn khi sử dụng.
Nó cũng phù hợp để hạ thổ, tăng chất lượng rượu. Trường hợp bạn muốn ngâm ít, chỉ ngâm 3, 5 hay 10 lít thì có thể chọn những bình thủy tinh nhỏ nhắn, đẹp mắt. Khi ngâm bằng bình thủy tinh, bạn có thể trưng bày bình rượu trong nhà hoặc trong tủ rượu. Có thể dùng bình rượu ngâm như một vật dụng trang trí sang trọng, đẳng cấp.
Nhìn chung, tùy vào lượng rượu muốn ngâm, bạn có thể chọn dụng cụ ngâm cho phù hợp. Sau khi chọn và mua dụng cụ ngâm, cần rửa sạch bằng nước lã vào một ít muối tinh. Vì muối sẽ khử khuẩn cho dụng cụ ngâm, giúp rượu ngâm thơm ngon, ít bị hỏng. Cuối cùng, để chum ngâm ráo nước là có thể bắt đầu tiến hành ngâm rượu đòng đòng.
Các bước ngâm rượu đòng đòng
Tùy và nguyên liệu sử dụng mà bạn sẽ có các bước xử lý khác nhau. Cụ thể:
Bước 1: Sơ chế nguyên liệu
Nếu trực tiếp cắt đòng đòng từ ngoài đồng về, bạn cần tách bỏ lớp bẹ già. Chỉ giữ lại một phần bẹ non hoặc tách nguyên lấy bông lúa nếp non bên trong. Thông thường, nếu muốn rượu ngon và thanh thì bạn chỉ nên lấy phần đòng non.
Sau đó, đem phần đòng lúa hoặc cả đòng cả bẹ non đã tách được đi rửa sạch. Khi rửa nên rửa nhẹ nhàng. Tránh làm đòng lúa bị dập vì sẽ khiến sữa lúa chảy ra, gây mất thẩm mỹ. Bỏ đòng lúa đã rửa sạch vào rổ hoặc cái nia lớn cho ráo nước. Tốt nhất bạn nên tãi mỏng để đòng lúa nhanh ráo nước và không bị thâm.
Hoặc bạn có thể mua phần đòng lúa non đã được tách, rửa sạch, đóng túi chân không. Với loại đòng đòng này, khi mua về bạn có thể tiến hành ngâm rượu ngay. Vì phía nhà sản xuất đã rửa sạch và ngâm đòng lúa với một chút rượu để tạo thuận lợi tối đa cho người ngâm.
Bước 2: Tiến hành ngâm rượu
Xếp đòng lúa thành từng lớp vào chum. Có thể hơi nhấn phần đòng lúa xuống để xếp được nhiều hơn, giúp rượu ngâm thơm ngon hơn. Trường hợp bạn ngâm bằng bình thủy tinh, có để lại lớp bẹ non bọc bên ngoài đòng lúa thì nên xếp sóng. Dựng thẳng đòng lúa theo chiều dọc của bình để bình đòng đòng ngâm rượu thêm đẹp mắt.
Đổ rượu nếp ngon đã chuẩn bị vào cho ngập lớp đòng đòng trong chum. Đậy chặt nắp. Với chum sành, bạn có thể dùng dây chun để làm chặt nắp. Sau đó, chọn vị trí để đặt chum ngâm rượu đòng đòng. Tốt nhất nên đặt ở những nơi thoáng mát, ít người đi lại.
Nếu ngâm bằng chum, bạn có thể chọn góc vườn cao ráo, nơi cây cối phát triển tốt, có lượng nắng chiếu vừa đủ. Đào hố sâu bằng chiều dài chum, kê vài viên đá phía dưới đáy hố để dễ cố định chum. Đặt chum rượu vào hố, lấp đất xung quanh (không lấp kín miệng chum).
Rượu đòng đòng ngâm bao lâu thì uống được?
Người ngâm rượu bằng đòng đòng có thể chọn phương án hạ thổ hoặc không. Nếu ngâm bằng chum sành và hạ thổ thì bạn nên ngâm bách nhật – tức 100 ngày là có thể sử dụng. Nhưng ngâm càng lâu thì rượu sẽ càng ngon, càng tốt. Thời gian ngâm tối đa có thể lên đến 1 năm. Lúc này, đòng đòng đã thôi hết chất, bạn có thể tiến hành tách bã để tiện cho việc bảo quản, sử dụng.
Còn nếu ngâm rượu đòng đòng không hạ thổ thì nên ngâm khoảng 6 tháng. Trong thời gian ngâm, bạn nên thường xuyên lắc đều bình rượu đòng đòng. Thường là khoảng một tuần một lần. Việc lắc đều bình rượu sẽ thúc đẩy quá chỉnh thôi các dưỡng chất trong bông đòng đòng, giảm nguy cơ mốc hỏng….
Công dụng rượu đòng đòng
Dù đã được sử dụng từ lâu nhưng đến nay chưa có nghiên cứu nào khẳng định các công dụng của rượu đòng đòng với sức khỏe người dùng. Tuy nhiên, theo thông tin trên tạp chí Sức khỏe Cộng đồng, nhiều người truyền tai nhau rằng rượu đòng đòng có nhiều tác dụng trong việc phòng ngừa các chứng bệnh về tim mạch, nhất là đột quỵ và tăng huyết áp.
Đặc biệt, với những người bị cao huyết áp nhưng lại dễ dị ứng với các loại thuốc điều trị thì việc dùng rượu đòng đòng sẽ là giải pháp hiệu quả. Bởi nó sẽ giúp hạ nồng độ cholesterol trong máu. Sau khoảng 12 đến 24 tuần uống rượu đòng đòng một cách điều độ, huyết áp của bạn sẽ được giữ ở mức an toàn.
Ngoài ra, trong rượu đòng đòng còn chứa rất nhiều chất chống oxy hóa. Những chất này giúp ngăn chặn, hạn chế các tổn thương do gốc tự do gây ra. Nhờ đó, người dùng có thể phòng ngừa nhiều chứng bệnh trong cơ thể. Bao gồm cả bệnh tim, tiểu đường và những bệnh hiểm nghèo như ung thư. Việc bổ sung chất chống oxy hóa còn giúp tăng cường sức đề kháng, nâng cao sức khỏe tổng thể để người dùng thêm khỏe mạnh, dẻo dai.
Tuy nhiên, tương tự như tất cả những loại rượu ngâm khác. Rượu đòng đòng cũng là rượu. Việc sử dụng quá nhiều có thể gây hại cho gan, thận, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Vì vậy, tốt nhất bạn nên sử dụng rượu đòng đòng một cách điều độ. Tuyệt đối không dùng rượu khi đường tiêu hóa đang bị viêm loét.